​Widzisz to na krzakach ogórków? Działaj szybko, nim stracisz całe uprawy

Wirusowa mozaika ogórka jest jedną z najczęściej występujących chorób wirusowych w uprawach ogórków. Objawy choroby są zazwyczaj bardzo charakterystyczne, dlatego czujny ogrodnik jest w stanie szybko postawić diagnozę i podjąć działania ratującego jego ogórkowe plony. Co powinno cię zaniepokoić?

• Plamy mozaikowe na liściach - zmiana w wyglądzie liści, na których pojawiają się żółto-zielone plamy, a z czasem ulegają one nawet deformacji. Te przebarwienia są efektem nierównomiernego rozłożenia chlorofilu, a w efekcie zaburzeń w procesie fotosyntezy.
• Plamy na owocach - czasem plamy pojawiają się też na samych ogórkach. To sprawia, że te nie tylko gorzej wyglądają, ale też stają się gorzkie, niesmaczne.
• Zniekształcenia liści, a konkretniej kurczenie, zwijanie i marszczenie. Gdy liście ulegają uszkodzeniom, roślina gorzej przechodzi fotosyntezę i to powoduje obniżenie ilości i jakości plonów.
• Spowolniony wzrost - rośliny, które zaatakowała mozaika mogą być mniejsze, a ogórki mogą nie osiągać pełnej dojrzałości,
• Podatność na choroby i działalność szkodników - osłabienie systemu odpornościowego rośliny sprawia, że staje się ona łatwym celem dla innych patogenów, co dodatkowo komplikuje sytuację w ogrodzie.

Wirus mozaiki ogórka inaktywuje w temperaturze 60-70 stopni Celsjusza. Pojawia się wiosną, kiedy to jest rozprzestrzeniany przez kwiaty i rośliny ozdobne, takie jak dalie, mieczyki i lilie. Mogą go też rozprzestrzeniać chwasty oraz owady (głównie mszyce będące głównymi wektorami choroby, a także mączliki szklarniowe). Mszyce i mączliki przenoszą wirusa z jednej rośliny na drugą podczas ssania soków roślinnych. 

Inną drogą przenoszenia wirusa jest zanieczyszczone narzędzia ogrodnicze, a także nasiona, choć ta ostatnia metoda jest rzadsza.

Ochrona przed wirusową mozaiką ogórka wymaga zintegrowanego podejścia, które obejmuje zarówno metody zapobiegawcze, jak i działania interwencyjne w momencie wykrycia choroby. O czym pamiętać przy sadzeniu ogórków? O wyborze odpornych odmian, takich jak Octopus F1, ogórek Meksykański, Alhambra F1, Kiwano. Nasiona lub sadzonki kupuj ze sprawdzonego źródła. 

Już po zasadzeniu:

• kontroluj popularność mszyc  w ogrodzie, stosuj środki owadobójcze, zakładaj pułapki, wprowadzaj naturalnych drapieżników (np. biedronki),
• dbaj o czystość narzędzi ogrodniczych, dezynfekuj je, unikaj pracy w mokrych warunkach,
• stosuj fizyczne bariery dla szkodników np. siatki.

Dobrą praktyką jest unikanie sadzenia ogórków w pobliżu innych roślin podatnych na CMV oraz stosowanie płodozmianu może zmniejszyć ryzyko infekcji. Płodozmian, czyli zmiana rodzaju upraw na danym polu co kilka lat, ogranicza możliwości przeżycia patogenów w glebie.

W przypadku wykrycia objawów mozaiki ogórka, szybkie usunięcie i zniszczenie zainfekowanych roślin jest niezbędne, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby. Zainfekowane rośliny powinny być natychmiast usunięte i spalone lub zakopane, aby wirus nie miał możliwości przeniesienia się na inne rośliny.