Ludzie myślą, że ten grzyb jest trujący, ale to brednie. Zrobisz z niego idealny sos

Kolczaki obłączaste to grzyby, które w polskich lasach możemy zbierać w okresie od lipca do przełomu października i listopada. Występują w naszym kraju powszechnie, ale większość osób omija ten gatunek z daleka. Jedni myślą, że są trujące. Drudzy, że nie mają walorów smakowych. Tak naprawdę jednak wszyscy się mylą. 

Kolczaki obłączaste są grzybami jadalnymi i to jednymi z najsmaczniejszych, na jakie możemy natknąć się jesienią. Potwierdzają to najlepsi kucharze na świecie, którzy chętnie marynują je i dodają do sosów na bazie bulionu lub śmietany. 

Kolczak obłączasty (z łac. Hydnum repandum L) to jadalny grzyb z rzędu podstawczaków, który bywa nazywany również jako sarna zaroślowa. Jest to gatunek pospolity, porastający tereny Ameryki Północnej i Europy. 

W Polsce występuje powszechnie na glebach ilastych o dużej zawartości wapnia. Możemy się na niego natknąć zarówno w lasach liściastych, jak i mieszanych czy iglastych, pod świerkiem i bukiem.

Jeżeli chodzi o to, jak wygląda kolczak obłączasty, to podczas grzybobrania powinniśmy zwrócić uwagę na kilka charakterystycznych szczegółów. Te cechy są typowe wyłącznie dla tego gatunku:

• Trzon kolczaka obłączastego

Trzon kolczaka obłączastego jest biały, kremowy, albo rdzawo-brązowawy.  Osiąga do 7 cm wysokości i może mieć od 1,5 do około 4 cm szerokości. W dotyku jest dość twardy i nieregularnie wygięty.

• Kapelusz kolczaka obłączastego 

Kapelusz kolczaka obłączastego ma kolor białawy lub bladopomarańczowy. W dotyku najczęściej jest suchy i gładki, nieco rzadziej delikatnie omszony. Może mieć średnicę 4 do nawet 15 cm. Jego środek jest wklęsły, a sam kształt nieregularny. Ta część grzyba jest krucha i zdarza się, że kilka owocników jest ze sobą zrośniętych.

• Hymenofor kolczaka obłączastego

Typowe dla tego gatunku jadalnego grzyba są gęste kolce o długości do 6 mm, które czasami zbiegają po trzonie. Są białe, kremowe lub blado-pomarańczowe i tak samo kruche, jak kapelusz kolczaka obłączastego. Zarodniki kolczaka obłączastego są zaś bezbarwne i gładkie. 

Kolczaka obłączastego możemy pomylić z kolczakiem rudawym (z łac. Hydnum rufescens). Grzyb ten wyróżnia intensywniejszy kolor i wyraźniej zaznaczona granica między kolcami hymenoforu a trzonem, na który u tego gatunku nie zbiegają się kolce.

Kolczak obłączasty ma charakterystyczny orzechowy smak, a jego konsystencja jest lekko chrupiąca, Często porównuje się go z popularną kurką. Sarna zaroślowa jest jednak od niej lepsza, ponieważ rzadziej zdarzają się okazy robaczywe. 

Kolczaki obłączaste w kuchni możemy smażyć, dusić i gotować. Podobno znakomicie smakują zamarynowane w occie wraz z liśćmi laurowymi, zielem angielskim, ostrą papryką i pieprzem. Przygotujemy z nich smaczne sosy do mięs na bazie śmietany lub bulionu i możemy jeść je o dowolnej porze roku, ponieważ kolczaki obłączaste są wręcz stworzone do mrożenia i suszenia.