Skończyłeś 55 lat i pracujesz w tym zawodzie? Możesz dostać nawet 3000 zł przed emeryturą
Nauczyciele to grupa zawodowa funkcjonująca na specjalnych zasadach nie tylko w pracy, ale także w kwestii świadczeń. Pedagog, który spełni określone wymagania, może otrzymać tzw. kompensówkę. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, by otrzymać nauczycielskie świadczenie kompensacyjne i ile wynosi.
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne to substytut emerytury pomostowej dla pedagogów. Osoby, które mają do niego prawo, otrzymują miesięcznie średnio 3,5 tys. złotych.
Kwota nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego nie jest identyczna dla wszystkich, którzy nabyli prawo do jego otrzymania. Jego wysokość to wynik podzielenia dwóch składników:
- suma zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne i zwaloryzowanego kapitału początkowego (kwoty zapisane na indywidualnym koncie w ZUS),
- średniego dalszego trwania życia dla osoby w wieku 60 lat.
Kwotę składek i kapitału początkowego potrzebne do wyliczenia świadczenia przyjmuje się na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty świadczenia.
Dla osób, które odkładają pieniądze w OFE, kwota składek zostanie zwiększona o wskaźnik korygujący. Jest to stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do kwoty zapisanej na indywidualnym koncie po odjęciu środków przekazanych do otwartego funduszu emerytalnego.
Ostateczna kwota nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego nie może być niższa od najniższej emerytury. Od 1 marca 2023 roku dolny limit wynosi więc dokładnie 1588,44 zł. Ponadto po przejściu na emeryturę kwoty wypłaconych świadczeń kompensacyjnych nie obniżą podstawy do obliczenia emerytury.
Jednak z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że w czerwcu 2023 roku nauczycielskie świadczenie kompensacyjne pobierało 12,6 tys. osób, a jego średnia wysokość w tym okresie wynosiła 3,5 tys. złotych. Jest to kwota ponad dwukrotnie wyższa, niż minimalna emerytura.
Żeby nabyć prawo do otrzymania nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, należy spełnić trzy warunki:
- ukończyć określony wiek,
- nabyć odpowiedni staż pracy,
- brak nawiązanego stosunku pracy.
W przypadku nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego ważne jest ukończenie odpowiedniego wieku. Jest on określany osobno dla kobiet i mężczyzn. Kobieta, która chciałaby skorzystać ze świadczenia kompensacyjnego do końca 2024 roku, musi mieć ukończone 55 lat. Dla mężczyzn, którzy chcą z niego skorzystać w latach 2023-2024, wymagane jest ukończenie 60. roku życia.
Jeśli chodzi o staż pracy, przyszły świadczeniobiorca musi spełnić dwa wymagania. Pierwszy z nich to przynajmniej 30 lat stażu pracy (okresów składkowych i nieskładkowych). Natomiast drugi dotyczy jedynie pracy nauczycielskiej w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć. W tym przypadku należy udokumentować przynajmniej 20 lat pracy. Z wnioskiem o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne może wystąpić nauczyciel, który rozwiązał na swój wniosek stosunek pracy lub rozwiąże go przed otrzymaniem świadczenia. Możliwa jest również sytuacja, że wygaśnie on w innych określonych okolicznościach.
Do stażu pracy nauczyciela nie wliczają się następujące okresy:
- niezdolność do pracy (z prawem do wynagrodzenia, zasiłku chorobowego czy świadczenia rehabilitacyjnego),
- otrzymywanie zasiłku opiekuńczego lub macierzyńskiego,
- pozostawiania w stanie nieczynnym,
- służby wojskowej,
- urlopu bezpłatnego,
- urlopu dla poratowania zdrowia,
- urlopu macierzyńskiego z prawem do wynagrodzenia w okresie od 15 listopada 1991 r. do 31 lipca 1992 r.
- urlopu na dalsze kształcenie się,
- urlopu szkoleniowego,
- usprawiedliwionej nieobecności w pracy z prawem do wynagrodzenia (na podstawie Karty Nauczyciela).
Dodatkowo do stażu pracy nie wlicza się okres pracy nauczycielskiej na mniej niż ½ etatu. Jednak takie okresy wliczają się do staży składkowego i nieskładkowego, który musi wynosić 30 lat, by móc uzyskać świadczenie kompensacyjne.
Nauczyciel, który chce przejść na świadczenie kompensacyjne, musi złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych następujące dokumenty:
- potwierdzające okres wykonywania pracy nauczycielskiej,
- potwierdzające okresy, m.in.: pracy, prowadzenia działalności pozarolniczej, służby wojskowej, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, urlopu wychowawczego, nauki w szkole wyższej,
- potwierdzają wysokość wynagrodzenia przed 1 stycznia 1999 r.,
- informację dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych,
- wniosek o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (ENSK) - dostępny na stronach ZUSu.
Ponadto należy pamiętać o dacie złożenia dokumentów. Muszą być one złożone najwcześniej 30 dni przed dniem, w którym ubiegający spełni warunki do uzyskania świadczenia lub zamierza przejść na nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Wniosek złożony przed tą datą oznacza wydanie decyzji o odmowie prawa do świadczenia. W przypadku złożenia wniosku po dniu spełnienia warunków świadczenie zostanie ustalone od miesiąca złożenia wniosku.
Zobacz też:
Pracujesz zdalnie? Możesz dostać dodatkowy bonus pieniężny do wypłaty
Prawie miesiąc w sanatorium za darmo. Sprawdź, czy możesz skorzystać i złóż wniosek
Tyle pieniędzy wydamy na święta 2024. Dla wielu osób to ogromny koszt